NIỀM VUI DO MÌNH ĐỊNH ĐOẠT

                      Nguyên tác: pháp sư Thánh Nghiêm

Người dịch: Tỳ-kheo Thích Minh Kiết

 

 

*****

 

Trong nhịp sống quay cuồng, tất bậc với công việc mưu sinh, chúng ta không tránh khỏi phiền muộn thù hận. Nguyên nhân chính của những muộn phiền thù hận này là do chúng ta không hiểu được lý nhân quả và nhân duyên của Phật giáo. Hòa Thượng Thánh Nghiêm là một trong các vị cao tăng Phật giáo tại Đài Loan hiện nay, đã đúc kết những kinh nghiệm tu chứng của mình để viết lên tập sách với tựa đề là “Niềm Vui Do Mình Định Đoạt” Chúng Tôi có cơ duyên nhận được quyển sách này và nhận thấy nó giá trị rất cao, nên mạo muội đem chút tài hèn để phiên dịch sang tiếng Việt, với mong muốn qua tập sách nhỏ này, mọi người sẽ nhận rõ hơn về những hành nghiệp của mình và qua đó thực tập để có cuộc sống hạnh phúc cho bản thân, lợi ích cho mọi người. Vì ngôn từ cạn cợt, sức học kém cỏi, nên không tránh khỏi sai ý khi chuyển ngữ, kính mong các vị hỷ xả cho. Chúng Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các vị Phật tử hảo tâm đã nhiệt tình đóng góp tài chánh, giúp chúng Tôi thực hiện thành công tập sách này. Chúng Tôi thành tâm cầu nguyện đức Bồ Tát Quán Thế Âm từ bi gia hộ cho tất cả các vị cùng tất cả Pháp giới chúng sanh đều được bình an hạnh phúc trong ánh từ quang của chư Phật.

 

Tịnh Xá Phổ Giác ngày 15 tháng 07 năm 2007.

Tỳ Kheo Minh Kiết cẩn đề.

 

 

Tiểu Sử Pháp Sư Thánh Nghiêm

*****

 

Pháp sư sanh năm 1930 tại huyện Nam Thông, tỉnh Giang Tô. Ngài xuất gia năm 13 tuổi, đã từng nhập thất 6 năm tại núi Cao Hùng, Đài Loan. Sau đó ngài đi du học ở Nhật Bản và lấy bằng tiến sĩ văn học tại trường đại học Lập Chính năm 1975.

Ngài là một thiền sư, một lãnh tụ tôn giáo và tinh thần, nhà giáo dục, học giả, nhà văn nổi tiếng quốc tế. Ngài đặc biệt chú trọng việc đề xướng giới hạnh, thiền tu thực tiển, tri kiến rõ ràng. Ngài còn đem nghĩa lý Phật học tinh thâm kết hợp với phương pháp dưỡng sinh đơn giản dễ hiểu để chỉ dẫn hoạt động tu thiền.

Mục tiêu mà pháp sư muốn tuyên truyền đó là đề cao phẩm chất của con người, xây dựng cõi tịnh độ nhân gian; chủ trương dùng giáo dục để thực hiện vấn đề cần quan tâm và dùng sự quan tâm này để đạt được mục đích giáo dục.

Ngài sáng lập ra trường đại học xã hội nhân văn, với hệ thống từ thiện, văn hóa giáo dục, các khóa tu thiền trong và ngoài nước núi Pháp cổ,  đại học Tăng-già, đạo tràng Tăng Đoàn , 7 hội từ thiện, bốn tờ tập san định kỳ bằng hai thứ tiếng Hoa, Anh.

Gần một trăm tác phẩm của ngài được xuất bản bằng ba thứ tiếng Hoa, Nhật, Anh tại các châu Á, châu Âu và Châu Mỹ.

 

 

CỞI MỞ MỚI CÓ NIỀM VUI

*****

 

Người ta thường hay sống trong hoàn cảnh và tâm trạng bất an, vì tâm không an cho nên lời nói hành động trong cuộc sống cũng không được bình ổn, dẫn đến mất đi bầu không khí vui vẻ hài hòa giữa mình với người khác.

Nếu như chúng ta không chống trái với niệm trước niệm sau, niệm quá khứ hiện tại, sống hài hòa với người, lại biết quan tâm qua lại với nhau thì cuộc sống nào mà không vui vẻ.

Chúng ta sống chung với mọi người, điều không vui nhất đó là tâm không được cởi mở. Không cởi mở đồng nghĩa là khép kín, là tách rời mình với người khác, cự tuyệt qua lại. Nguyên nhân khép kín là vì chúng ta bảo vệ bản thân, cầu toàn cho bản thân nhằm tránh khỏi phải bị thương tổn và thương hại khi qua lại với người khác.

Nhưng chúng ta càng sống khép kín thì càng lạnh lùng với người và càng bị tổn thất hơn với chính mình. Chỉ có lòng dạ cởi mở thì mới có lợi cho đôi bên, cùng vui vẻ thuận lợi.

 

KHÔNG THỂ ĐÓNG CHẶT NIỀM VUI

*****

 

Tin chắc rằng, không ai cho rằng ngồi tù là một niềm vui.

Tôi đã từng bị ngồi tù, lại cũng đã từng bế quan sáu năm. Căn phòng Tôi sống còn nhỏ hơn phòng lao ngục, phạm vi sống cũng bị hạn chế, thế nhưng, lòng Tôi cũng rộng rãi như trời đất vũ trụ vậy, thậm chí còn không có cái cảm giác vũ trụ nữa.

Thời gian trôi qua rất nhanh, còn hơn cả những gì Tôi nghĩ, sáu năm trôi qua tựa như bóng chớp.

Hằng ngày sống ở trong thất, Tôi thấy rất hỷ lạc, không giống như bị cầm tù cảm thấy mất tự do. Tại sao Tôi có được hỷ lạc như vậy? Vì lòng Tôi không có nghĩ đến một vật gì cố định, không có việc gì khiến cho Tôi lo sợ và cũng không có gì khiến Tôi bị kích động hưng phấn.

Khi chúng ta đã vượt qua lý tính và cảm tính thì sẽ không tạo rối gắm cho mình và người khác.

 

AI ĐANG CHỊU KHỔ

*****

 

Có nhiều người thấy Tôi ngày nào cũng bận rộn túi bụi nên nói: " Sư phụ làm việc vất vả như vậy, chúng con thấy sư phụ khổ quá!"

Tôi nói: " Chú cho rằng Tôi khổ, nhưng thật ra Tôi sống rất là vui. Chú thấy Tôi khổ, nhưng thực ra chú mới là người khổ, còn Tôi đâu có khổ!"

Tôi tuổi tác đã cao mà còn lao nhọc như vậy nên thường không ít người cho rằng Tôi thật đáng thương, muốn Tôi nghỉ ngơi nhiều. Tôi trả lời không thể được. Trái lại, nếu khi nào thấy Tôi nghỉ ngơi là có vấn đề rồi đó. Tuy ngày nào Tôi cũng đều rất mệt, rất bận, nhưng tại sao Tôi lại sống an vui như thế?

Vì mỗi ngày Tôi đều luôn hoạt động. Tôi rất thích ngày nào cũng có nhiều việc như vậy, để giúp Tôi tiến tu đạo nghiệp. Dù cho ngày nào cũng hoạt động như vậy Tôi cũng không lấy làm khổ.

Sự sai khác của khổ và vui thường là ở nơi nhận thức khác nhau. Cũng cùng một trãi nghiệm như vậy, hoàn cảnh như vậy, cuộc sống như vậy, nhưng chỉ cần bạn thay đổi quan niệm thì sẽ vượt qua cái khổ, sẽ không còn cảm thấy là mình vẫn đang làm công việc khổ nhọc nữa.

Nếu không thay đổi quan niệm thì dù cho hoàn cảnh có tốt hơn, bạn vẫn phải sống trong cảnh "khổ không thể tả."

 

THỨ GÌ CŨNG CÓ, CHỈ THIẾU NIỀM VUI

*****

 

Có một bà nọ nói rằng cái gì Mình cũng có, chỉ có thiếu niềm vui, thiếu một chút tự do, dường như là cả cuộc đời bà đều sống vì người khác. Bà đến xin Tôi chỉ dạy thêm.

Tôi nói: "Không phải bà không có niềm vui, cũng không phải không có tự do, chỉ có điều bà thiếu một chút trí tuệ, một chút từ bi."

Trí tuệ đối nghịch lại với phiền não, sở dĩ chúng ta không vui là vì mình quá để ý đến sự có mặt của mình và cũng quá để ý đến mọi hoàn cảnh hiện diện xung quanh, làm như vậy rất là mệt.

Từ bi đối nghịch lại với sân si, sở dĩ mình không được hạnh phúc là vì bản thân không muốn bỏ ra quá nhiều, trái lại người khác còn chê bạn bỏ ra quá ít, như vậy rất là phiền não.

Có trí tuệ thì biết được muôn vật trên đời này đều là giả tạm mà có, xưa nay vốn không. Vậy thì cần gì phải để ý đến bản thân, để ý đến người khác như vậy chứ?

Có từ bi thì mình sẽ không so tính coi bỏ ra nhiều ít, cũng sẽ không để ý đến phản ứng của người khác, chỉ đơn thuần dâng hiến thì dâng hiến mà thôi.

Đã có trí tuệ lại có từ bi thì chúng ta mới nhận ra rằng ngày nào mình cũng sống một cách tự do tự tại, ngày nào cũng cam tâm tình nguyện dâng hiến và tất nhiên là mình sẽ không biết mệt, cũng không cảm thấy phiền não.

 

LAU CỬA SỔ

*****

 

Lúc Tôi còn học ở Phật học viện, có lần, trong một buổi lao động, mỗi người được phân chia đi lau cửa kiếng, trong đó có một Thầy tánh như Trương Phi, thầy không lau cửa sổ mà là dùng giẻ lau đánh vào cửa kiếng.

Thầy ấy hậm hực nói: "Mình thiệt là sui xẻo nên mới bắt nhầm cái cửa sổ dơ dáy như vầy". ý của thầy là nói, người phân công cho thầy làm công việc dơ dáy như vầy là coi thường thầy.

Ngoài ra có một thầy khác thong thả lau chùi, vừa lau vừa ca ngâm, tâm tình rất là vui thích.

Rõ ràng cũng cùng là một công việc lau chùi cửa như nhau, nhưng tâm tình của hai người thì hoàn toàn khác nhau, một bên làm việc thì đau khổ giống như là địa ngục, một bên thì vui vẻ như đang ở cõi tịnh độ. Lau chùi trong vui vẻ thì  làm việc biến thành hưởng phước; còn lau trong đau khổ thì làm việc biến thành chịu tội.

Bấy giờ Tôi chợt suy nghĩ, rõ ràng là cùng một công việc, hoàn cảnh, tuổi tác giống như nhau, nhưng tại sao lại có sự cảm nhận khác nhau? Tôi cho rằng mấu chốt là ở chỗ tâm cảnh khác nhau.

Không phải chỉ có cửa sổ bên ngoài mới cần lau chùi mà mỗi người còn có một cánh cửa tâm cần phải lau chùi. Như việc lau chùi trong hoan hỷ hay là trong đau khổ còn phải phụ thuộc vào sự chọn lựa của chính mình.

 

ĐỪNG QUÁ COI TRỌNG CÁI TÂM ĐƯỢC MẤT

*****

 

Cuộc đời quả thật không có việc gì đáng phải đau khổ, nếu chúng ta có thể tự làm chủ lấy mình thì cho dù là có tiền hay không cũng tốt, cũng  phải nên sống cho thật vui vẻ.

Nếu bạn hỏi Tôi, mục đích của cuộc đời rốt cuộc là gì? thì Tôi sẽ trả lời, thứ nhất là sống phải có niềm vui, thứ hai là muốn cho người khác cùng được vui.

Làm thế nào để tự thân có được niềm vui? Cái chính là ở chỗ chúng Ta đừng quá coi trọng cái tâm được mất. Hễ cái gì có thì có, còn không thì thôi. Đừng để ý đến cách nghĩ của người khác quá mức, nếu bạn biến giá trị quan của người khác thành giá trị quan của mình thì đây là một việc rất đau khổ.

Còn làm thế nào để người khác cũng được vui? Tôi cho rằng, cái vui có từ vật chất chỉ là cái vui tạm thời, còn niềm vui do tinh thần mang đến sẽ chân thật và lâu dài hơn. Nếu bản thân chúng ta có được niềm vui và cũng tạo niềm vui cho người khác, thì mọi người sẽ giống như là sống trong thiên đường nhân gian và cũng sẽ thực hiện được tịnh độ nhân gian vậy.

 

CAM TÂM TÌNH NGUYỆN SẼ THẤY MỞ LÒNG

*****

 

Trên đời này có rất nhiều người có thể chịu khổ chịu nhọc, dù là sống trong tình trạng rất là vất vả nhưng vẫn sống cuộc sống rất vui vẻ. Học trò của Khổng Tử là Nhan Hồi sống trong một ngôi làng tồi tàn nghèo khổ, sống qua ngày với một lẵng cơm, một gáo nước. Người thường không kham nổi cái khổ của ông, ngược lại ông cũng không đổi cái vui của mình. Ông vui là vì Ông cảm thấy con người có nghèo khổ mấy đi nữa cũng chỉ cở mức này mà thôi, hơn nữa cũng không có những tháng ngày nghèo khổ hơn hoàn cảnh hiện tại của ông.

Vì vậy Nhan Hồi là một bậc hiền. Mà đã là bậc hiền thì có thể nhẫn chịu được cái khổ mà người bình thường không kham chịu nổi; lại còn trong quá trình chịu khổ cũng không cho là khổ, vì đây là cuộc sống mà bản thân ông đã cam tâm tình nguyện sống như vậy. Trên thực tế, cái thế giới mà chúng ta đang sống đây, không có một nơi nào là không khổ, cũng không có một nơi nào là thật sự khổ. Sở dĩ người ta cảm thấy thế gian này là khổ là vì họ không đủ sức chấp nhận sự khổ. Chỉ cần họ chấp nhận sự khổ thì sẽ không còn cho đây là khổ nữa mà ngược lại có thể chuyển khổ thành vui.

 

BƯỚC RA TỪ TRONG KHỔ NẠN

*****

 

Lúc Tôi còn đi lính, trong quân đội mỗi người chỉ có một bộ đồ để thay, vì vậy không làm sao mà thay giặt, chỉ khi nào nhân dịp ra bờ sông tắm thì thuận tiện giặt cho sạch. Sau khi tắm rửa sạch sẽ dễ chịu rồi, quần áo cũng khô sạch rồi, Tôi mới mặc đồ vào, thong thả đi về doanh trại.

Nhữnglúc đó, tinh thần của chúng Tôi rất là vui sướng, cảm thấy bản thân mình như vừa thoát khỏi mõi mệt, tràn trề thể lực.

Người không có trải qua sự khổ này thì cho rằng chúng Tôi sống rất là khổ, khổ đến nổi chỉ có một chiếc khố, nhưng trái lại chúng tôi không cho là khổ chút nào, ngược lại còn sống rất vui vẻ.

Người bước ra từ khổ nạn thì dù là đang chịu khổ cũng không cảm thấy rằng khổ như vậy, vì đối với họ mà nói, trong lòng họ đâu có chuyện khổ nạn này. Người không cho khổ nạn là khổ nạn thì mới thật sự là người diệt khổ.

Do đó, người nhập thế với một hình thức tiêu cực sẽ không thể mang đến một niềm vui chân thật; chỉ có người nào trãi nghiệm sự khổ, biết sự khổ một cách tích cực, trưởng thành từ sự khổ nạn thì mới có thể lìa khổ được vui.

 

KHÔNG CÓ PHIỀN NÃO THÌ KHÔNG CÓ ĐỊA NGỤC

*****

 

Cái khổ và vui thường thì không phải đến từ vật chất đầy đủ hay không đầy đủ, cũng không hẳn là vì cơ thể có khỏe hay không. Ví như có một số người tuy rất là nghèo khổ, hoặc là cơ thể không được khỏe, nhưng ngược lại sống rất là vui vẻ; còn có người dù rất là giàu có, cơ thể rất khỏe mạnh nhưng ngược lại sống rất đau khổ.

Cho nên khổ và vui, trên thực tế chỉ là một loại cảm thọ, trạng thái và thái độ của tâm lý, nếu tâm trạng của bạn khổ thì ở bất cứ tình cảnh nào bạn cũng thấy khổ.

Có người cho rằng, trên thiên đường không có phiền não và đau khổ, thật ra nếu trong lòng bạn còn rất nhiều phiền não thì dù bạn có lên trời đi nữa cũng giống như là ở địa ngục. Trái lại, nếu lòng bạn không có chút phiền não thì dù bạn đang có ở địa ngục đi nữa cũng coi như là đang ở thiên đường.

Nếu khổ vui đã là sự cảm thọ tâm lý thì chúng Ta có thể điều chỉnh quan niệm để chuyển đổi tâm niệm. Ví như nếu chúng ta cứ mãi nhìn sự việc theo chiều hướng sáng sủa thì dù có xảy ra chuyện gì đi nữa thì bạn cũng sẽ nghĩ rằng, điều đó sẽ giúp ích cho mình, nên liền vui vẻ mà tiếp nhận nó. Đây cũng là một phương pháp lìa khổ được vui vậy.

 

KHỔ VÀ VUI SAI KHÁC Ở MỘT NIỆM

*****

 

Trong khi chúng ta hành Bồ-tát đạo, nếu trong đầu không có bất cứ ý niệm nào là có chúng sanh để độ, cũng không so tính coi bản thân mình có được đền đáp hay không thì như vậy sẽ có được niềm vui giải thoát. Nhưng trong mắt của người thế gian thông thường cứ cho rằng, bận rộn vì chúng sanh là việc rất vất vả. Có thể thấy khổ và vui không phải là sự cảm thọ tuyệt đối.

Thật ra, sự khác biệt giữa khổ và vui được quyết định bởi sự cảm thọ chủ quan ở trong lòng chớ không phải ở bản thân sự kiện hoặc cơ thể.

Ví như bạn là một người sinh sống ở châu Phi, vì không còn mức khổ nào để so sánh nên không cảm thấy sống ở đó là khổ.

Cũng như Tôi đây được sanh ra từ vùng hẻo lánh của một ngôi làng nghèo, lại thêm gặp thời kháng chiến binh hoang mã loạn, ăn cũng không có gì ngon, mặc cũng không được đầy đủ, thế nhưng cả đời Tôi vốn là vậy nên Tôi cũng không cảm thấy khổ.

Nhưng bây giờ ngồi nhớ lại, Tôi mới nhận ra giai đoạn đó quả thật là rất khổ, giờ nó đã trôi vào dĩ vãng. Cho nên, chỉ cần chúng ta đừng so sánh theo ý chủ quan thì sẽ không có vấn đề khổ hay không khổ và có thể sống một cuộc sống hoan hỷ.

 

CHỈ CẦN MỌI NGƯỜI VUI VẺ LÀ ĐƯỢC RỒI

*****

 

Nếu như trong công việc mà bạn cảm thấy mình phải có trách nhiệm và sứ mạng thì khi khởi sự bạn coi như là được ăn mật ngọt. Hay nói trái lại, công việc này, do người khác không muốn làm, nên mới bảo bạn làm thì bạn sẽ cảm thấy đau khổ giống như là bị người ta dùng súng cưỡng ép mình làm vậy.

Trong khi người khác không muốn làm việc đó, nếu có thể được, bạn hãy nghĩ thay cho họ: "Công việc tốt như vầy, ngoài mình ra không ai có thể làm được. Mà nếu đã là việc mình làm được, mình cũng sẽ hoan hỷ làm. Đây chính là việc tốt. Vì công việc của mình làm có thể đem đến hạnh phúc cho người khác, thế nên dù mình có chịu vất cả cũng là đáng thôi."

Nếu chúng ta biết nghĩ được như vậy thì dù có làm cực khổ hơn với bất cứ ai đi nữa, ngược lại mình cũng cảm thấy rất là vui, vì mình có thể bao dung cho những người không muốn giúp đỡ người khác kia, bởi họ không nhận thức được tầm quan trọng của sự việc, còn riêng bạn đã hiểu ra, vì vậy nên bỏ ra công sức hơn một chút. Ngay như nếu họ oán hận bạn, hoặc là cảm ơn bạn vì việc này thì cũng không có vấn đề gì, chỉ cần họ vui vẻ là được rồi.

 

AN PHẬN NGHÈO, VUI NGUỒN ĐẠO

*****

 

Có rất nhiều người cho rằng, hễ có tiền thì sẽ có niềm vui, thật ra việc giàu có có thể nhìn từ hai phương diện là "có được" và "vận dụng", có người biết sử dụng nhưng lại không có của cải; có người thì có của cải nhưng lại không biết sử dụng.

Đức Phật Thích-ca Mâu-ni vốn là một vị thái tử, mọi thứ của cải, quyền vị đều có hết, nhưng Ngài lại buông bỏ hết tất cả, lại còn rời hoàng cung xuất gia sống đời sống khổ hạnh. Tuy đời sống xuất gia thiếu thốn vật chất, nhưng phần tâm linh thì rất vui vẻ.

Đức Phật đã gặp rất nhiều người giàu có; tuy là họ giàu có, nhưng lại không biết sử dụng tiền của như thế nào. Đức Phật Thích-ca đã chỉ dạy họ cách sử dụng của cải phải như thế nào để được không chỉ giàu có tiền của mà còn phát đạt trong kinh danh.

Về mặt giá trị quan của xã hội ngày nay, dường như sự giàu có của tiền nhiều hay ít mới định mức được có hay không có niềm vui. Thế nhưng, nói theo quan điểm của Phật giáo thì điều này chưa hẵn là như vậy, ý nghĩa của câu "an phận nghèo, vui nguồn đạo" phải là "có nhiều cũng vậy mà ít cũng không sao"

 

KHÔNG BIẾT PHẢI ĐẶT TÂM Ở ĐÂU

*****

 

Việc tìm cầu niềm vui không có gì là không tốt, vì nó là nguồn động lực khiến người ta mau chóng trưởng thành.

Điều mâu thuẩn là, sau khi bạn đã trãi qua trăm đắng ngàn cay tìm cầu được, thì trái lại bạn lại chợt nhận ra rằng những thứ mình tìm được quả thật không phải là hạnh phúc thật sự.

Người bình thường thì "tâm không nơi mình", nghĩa là Họ không làm sao nắm giữ khống chế bản thân. Ở trong hoàn cảnh như vậy, bản thân mình cũng không biết được là mình đang khổ hay là vui? mà cái loại phập phồng không rõ biết là khổ hay vui thì đích thị là khổ rồi.

Do đó, những lúc buồn bã thì cần tìm người trò chuyện, hoặc là tìm một vài trò vui nào đó để tiêu khiển, để cho tâm mình có nơi ký thác, nếu không thì mình không biết phải đặt tâm ở đâu.

Đứng trước tình cảnh này, tu tập thiền pháp, có thể giúp chúng ta tập trung tâm niệm để đạt được định lạc. Vì người trong định, tâm không trụ cảnh, cái chính là không cần hướng ngoại tìm nơi ký thác nữa. Còn nếu như có nói ký thác đi nữa cũng chỉ là ký thác nơi một tâm niệm mà thôi.

Vì ký thác tâm nơi một tâm niệm mới có được sự an định, an trụ. Khi thế giới của nội tâm trở nên bình ổn thì mình sẽ không còn bị lay động bởi nhịp sống của ngoại cảnh nữa.

 

QUÁN TƯỞNG ĐẾN GIÂY PHÚT VUI VẺ

*****

 

Trong lúc chúng ta đang dần dần xa lìa cảm thọ về khổ nạn thì đó chính là lìa khổ; và song song đó sẽ có sự cảm nhận của niềm vui. Có rất nhiều cách lìa khổ, một là nhờ vào sự tu hành để cải thiện, hai thì thay đổi trên quan niệm.

Ví như có một ông nọ rất sợ hãi khi đi máy bay, vì sợ rằng máy bay sẽ rơi xuống đất. Thế nên Tôi dạy ông ấy, nếu gặp phải cảnh chòng chành, Ông nên nghĩ đến tình cảnh của mình lúc còn bé được ngủ trong chiếc nôi đung đưa; nghĩ rằng mình lớn như vầy, lại còn có cơ hội ôn lại giấc mộng xưa, được đong đưa trong nôi là một việc dễ chịu biết bao; hoặc là thử thể nghiệm cảnh giới mà các vị tiên cỡi gió bay đi, như vậy cũng tốt rồi.

Hình thức quán tưởng như vậy là phương thức lìa khổ rất hay. Nhưng nếu như chúng Ta không có sự tu dưỡng này thì không làm sao có thể nghĩ ra mình như một vị tiên. Chung quy Mình cũng chỉ là một kẻ phàm phu, vậy thì phải niệm Quán Thế Âm Bồ-tát, A-di-đà Phật nhiều hơn.

Vận dụng phương pháp tu hành và tín ngưỡng để đối mặt với khổ nạn có thể khiến chúng ta trãi nghiệm được mùi vị của lìa khổ được vui, đồng thời tin rằng việc lìa khổ được vui là thực tiễn.

 

MỖI BƯỚC CHÂN ĐỀU VUI VẺ TIẾN VỀ PHÍA TRƯỚC

*****

 

Có người xin Tôi đưa ra phương pháp sống vui lúc tuổi già. Tôi trả lời là mình không dám hoạch định đời sống tuổi già cho người khác, Tôi chỉ có thể hoạch định cuộc sống cho chính mình.

Tôi cho rằng giai đoạn của đời người lúc xế chiều rất là đáng quý, vì sự trãi nghiệm cuộc đời quá đủ đầy giúp cho chúng ta hiểu được cái gì là đúng cái gì là sai. Những gì sai thì Mình cố sức tránh xa, những gì đúng thì Mình cố sức đạt được và khai triển nó.

Nhưng có rất nhiều người lại cho rằng, Mình tuổi tác đã cao, thể lực cũng đã yếu, thời gian còn lại không nhiều nên không thể nào có được đời sống vui thích. Nhưng theo sự suy nghĩ của Tôi, thời gian không có vấn đề dài hay ngắn, thậm chí cũng không có chuyện đủ dùng hay không, điều quan trọng là thời gian có đủ vận dụng cho bản thân không, đó mới là việc vui nhất.

Có nhiều người già mong ngóng con cái, mong ngóng xã hội có thể đem đến cho họ niềm vui tuổi già. Tôi thì trái lại, không mong bất cứ người nào đem đến cho mình niềm vui.

Tôi chỉ mong bản thân mình, đối với bất cứ việc gì cũng đều có thể làm một cách rất vui vẻ; mỗi bước đi trong cuộc đời, đều có thể mau chóng tiến về phía trước. Đây chính là điều mong mõi đời sống của Tôi lúc về già và cũng là pháp môn ưa thích của Tôi.

 

TỐT XẤU VỐN NHƯ NHAU

*****

 

Có một số người mất nhiều thời gian, tinh thần để kể lể chuyện tình cảm, thật là khó khăn khi theo đuổi một cô bạn... sau khi kết hôn rồi, Họ sống vui vẻ với nhau được một thời gian. Thế nhưng hạnh phúc ngắn ngủi, bà vợ dựa trên cơ sở yêu chồng nên hạn chế hành động của chồng, để ông chồng không được tự do muốn làm gì thì làm; người chồng bấy giờ nghĩ lại lúc còn đơn thân, luống tiếc thời gian đã qua mất rồi.

Thật ra tất cả tốt xấu đều như nhau. Một khi chúng ta không truy tìm điều gì, cũng không ghét bỏ điều gì thì sẽ không bị ngoại cảnh khống chế, để vui đó rồi buồn đó.

Khi chúng ta nghĩ rằng mình đang có được thì kỳ thật ra không phải vậy. Lúc cho rằng mình bị mất đi, thật ra cũng không có mất đi, đã là cùng một thể thì không có gì là được, không có gì là mất.

Khi chúng ta có được trí tuệ trong Phật pháp, nhìn hết thảy mọi sự vật đều là một hợp thể hoàn chỉnh, sẵn có, không có một vật nào khác ngoài tâm, hết thảy đều hiển hiện bởi tự tâm.

Sở dĩ con người không được tự do là vì có sự chọn lựa, lấy bỏ, do đó mà cảm thấy có thiếu có dư. Không lấy không bỏ thì tất cả sẽ có đó, sẽ trọn vẹn.

Do đó, đừng nên tham cầu hiện tượng tốt, cũng đừng nên chán ghét cảnh xấu, chỉ có không ỷ lai, không mong cầu mới có thể không thiếu không dư, mới có thể cảm nhận được niềm vui thật sự.

 

KHÔNG PHẢI CHỈ VÌ CHUYỆN TIỀN NONG

*****

 

Nếu chỉ vì chuyện tiền nong mà làm việc thì bạn sẽ không cảm thấy vui thích; lại còn lúc nào cũng suy tính, mỗi một giờ mình nhận được bao nhiêu tiền, hoặc là tính lại coi công việc của mình làm có nhiều quá không? hay là công việc mình làm có bận rộn lắm không v.v...

Nếu chúng ta nhận xét công việc của mình qua các góc độ này thì chắc chắn sẽ không được thích thú khi làm việc, sẽ thường cảm thấy bất mãn trong lòng, lúc nào cũng cảm thấy không được hài lòng.

Thái độ làm việc tốt phải là không vì chuyện tiền nong, mà là để giúp mình trưởng thành, bao gồm trưởng thành trên kỹ năng, trí năng, do đó cần phải tốn nhiều thời gian hơn, đã tốt còn muốn cho tốt hơn. Thông qua phẩm chất và số lượng làm việc tăng cao để đề cao năng lực của mình. Việc này không chắc hẳn tỷ lệ thuận so với chuyện tiền nong nhiều ít.

Vận dụng hoàn cảnh làm việc, để cho mình được học tập, trưởng thành, thái độ làm việc như vậy mới khiến cho người ta vui thích.

 

TÂM CÓ PHÁP HỶ

*****

 

Tâm hoan hỷ có hai loại, một là hài lòng trong công việc, được biểu hiện qua nụ cười; hai là hoan hỷ trong sự tu dưỡng, cũng có nghĩa là tâm có pháp hỷ, sẽ không cảm thấy bị người ta khinh thường ăn hiếp, bị người bài xích...mà thảy đều suy nghĩ ngược lại.

Người trong lòng có pháp hỷ thì khi đối mặt với trắc trở sẽ khởi tâm cảm ơn. Khi chúng Ta cảm thấy bản thân mình không đủ năng lực mà giờ đây trái lại còn có cơ hội phục vụ thì trong lòng sẽ cảm thấy rất là hoan hỷ. Chúng ta không nên vì cảm thấy không được coi trọng mà chỗ nào cũng tính toán, rồi cảm thấy tại sao phải riêng mình gánh trách nhiệm nặng nề? tại sao không bồi dưỡng cho Tôi nhiều? trái lại, khi đối diện với sư việc, Mình nên dốc sức mà làm, cái gì không biết thì phải học, không giỏi thì phải làm cho giỏi, cái gì biết thì cống hiến nhiều hơn.

Cho nên chúng ta phải thường tập có được sự hoan hỷ từ nội tâm, cho dù công việc có lớn hay nhỏ, nặng hay nhẹ chúng ta cũng phải dùng tâm hoan hỷ để tiếp nhận nó, để đối mặt với nó, được vậy thì chúng ta mới phục vụ một cách rất vui vẻ.

 

NGỖNG ĐEN GÃY CÁNH

*****

 

Có một lần, Tôi thấy trên một cái đầm ao có một đàn ngỗng đen. Người chăn ngỗng nói chúng vốn biết bay, nhưng họ đã cắt hết lông cánh của chúng, cho nên ngỗng đen nhiều lắm cũng chỉ vỗ cánh phạch phạch, chớ không bay được nữa.

Nhân chuyện này Tôi tự vấn: "Bầy ngỗng này không thể bay, không thể đi xa, cũng không thể bay cao, trọn đời chỉ có thể bị giam cầm trong cái ao nhỏ bé này. Tại sao mấy chú ngỗng này không khó chịu mà bỏ mình? vẫn có thể thong thả bơi qua bơi lại trong cái ao này một cách thong thả nhàn nhã, vui với cái vui của mình?"

Bấy giờ, Tôi chợt nhận ra rằng, bầy Ngỗng này không vì vậy mà cho rằng khổ, quả thật chúng là tấm gương để người tu hành học theo!

Có rất nhiều người khi đối mặt với trắc trở lại không buông xả được, không dứt ra được, cho nên không có cách nào khôi phục lại cái tâm vui vẻ; cứ nghĩ rằng mình có cánh mà không co dũi được, cho như là cánh của mình đã bị cắt mất rồi.

Thật ra nguyên nhân không được vui vẻ là vì phần lớn chúng ta có quá nhiều dục vọng, quá nhiều ảo tưởng, trái lại không thừa nhận hoài bão của mình thật ra cũng chính là một thứ dục vọng, nên mới cảm thán "nhân tài nằm trong lá ủ mà không phùng thời"

Bấy giờ, nếu không ngại thì chúng ta nên học thái độ đón nhận sự trắc trở của những chú ngỗng, cho dù đôi cánh không thể bay liệng trên không trung đi nữa, nhưng cũng không ảnh hưởng gì đến đời sống vui vẻ của chúng ta.

 

GIÚP NGƯỜI LÀ CÁI GỐC CỦA NIỀM VUI

*****

 

Nếu như ai đó chỉ muốn tìm cầu niềm vui mà ngược lại không muốn gánh lấy trách nhiệm thì như vậy rất là nguy hiểm. Nhưng nếu người nào tận trách nhiệm, thì với tầng lớp niềm vui như vậy đâu phải chỉ hướng ngoại tìm cầu thôi đâu.

Cái gọi là "giúp người là cái gốc của niềm vui" chính là nói không phải tìm cầu niềm vui cho riêng mình mà là qua tinh thần phụng hiến vì con cái của mình, bạn đời mình, cha mẹ mình, một đoàn thể hoặc giả xã hội mà chúng ta có cảm nhận được niềm vui thích.

Tôi có một người ân, xưa kia đã ủng hộ cho Tôi sang Nhật du học. Sau khi Tôi hoàn tất học vị tiến sĩ, Ông ấy cảm thấy rất vui; sau này, thấy Tôi lại có sự cống hiến cho xã hội Ông càng cảm thấy vui hơn. Cả đời ông ấy đều sống trong vui vẻ, đó là vì "Thí được phước hơn thọ nhận"

Khi chúng ta vì người khác dâng hiến, thì chính là chúng ta đang tự trưởng thành, sẽ cảm thấy Mình có một sự thành tựu. Sống trong cảm giác trưởng thành và thành tựu thì đó chính là nguồn vui và niềm an ủi khác.

 

NIỀM VUI CHÍNH LÀ VẬN MAY

*****

 

Đức Lão Tử của đạo giáo Trung Quốc thường nhìn nhận sự việc theo chiều hướng ngược lại. Ví như khi người ta lên đến đỉnh điểm mà ngược lại cảm thấy bất lợi thì đôi khi không bằng ở dưới đáy hang mà cảm thấy rất an toàn.

Đây là triết học của người Trung Quốc. Nhưng thông thường người ta cho rằng, hễ có tiền, có quyền thế thì là vận may, còn một nghèo hay trắng là vận xấu. Thật ra không hẳn là vậy.

Tôi có gặp một người Hán tha phương tại đường phố new york, Ông ấy thường đi nhặt những mẫu bánh mì mà người ta quăng trong thùng rác và ăn một cách ngon lành. Có người thấy thế cho ông ấy bánh mì thì ông lại đem về cho chim ăn.

Ông ấy cho rằng, cuộc sống phiêu bạc như vậy rất là vui thích, rất là tự tại. Cuộc đời như vậy thật ra là vận tốt hay là vận xấu?

Tôi cảm thấy tất cả đều do tâm, chỉ cần bản thân mình cảm thấy rất vui thích, rất tự tại, rất an ổn thì đó chính là vận tốt.

 

ĐỪNG CÓ KẾT GÚT NỮA

*****

 

Cuộc sống của Tôi tuy rất là bận rộn vất vả, thế nhưng những ngày sống như vậy, Tôi cảm thấy rất vui thích, rất tự do tự tại, đó là vì Tôi luôn giữ thái độ sống tùy duyên tự tại, đối với sự nghiệp của đời người, Tôi thấy rất là nhẹ nhõm.

Ví như trước khi Tôi sang Nhật Bản du học, không biết phải tìm đâu ra sinh hoạt phí, thấy cần thiết thì chuẩn bị để có thể thu dọn hành lý về Đài Loan bất cứ lúc nào. Vì vậy mà Tôi buông bỏ áp lực, học được ngày nào thì cứ hay ngày ấy, không cần lo ngày mai sẽ xảy ra chuyện gì. Nếu chúng ta có thể đối diện với cuộc sống bằng tinh thần như thế thì cuộc đời này chắn chắn sẽ được vui vẻ tự tại, không lo không sầu.

Có một số người trong lòng thường hay kết gút, cho dù người khác chỉ nói với họ một câu, hoặc nhìn họ một chút thì trong lòng họ đều để ý, cảm thấy không vui.

Cứ như vậy trong lòng hết kết gút phần này rồi lại tiếp đến phần kia, mà ít khi nào nghĩ đến việc giải kết, thì không lâu sau tự nhiên sẽ sanh tâm buồn phiền

Thật ra, tâm căn bản không có sự kết gút, cũng không cần phải mở, chỉ cần đừng để ý điều gì trong lòng, việc gì nên làm thì làm, buông bỏ phiền não thì sẽ được vô sự.

 

THẢ LỎNG

*****

 

Phàm những khi không được vui, bạn hãy nên tự cảnh tỉnh mình: "Mình phải thả lỏng " phải lập tức lìa khỏi những phản ứng khiến bạn khó chịu, không vui; đồng thời nói với mình "Đã đến rồi thì chấp nhận thôi"

Chỉ nghĩ đến việc thả lỏng tâm tư, trước hết chúng ta đừng suy nghĩ sau này sẽ xảy ra chuyện gì; chỉ cần thấy có cảm giác khó chịu, giống như là trong lòng mình không được vui vẻ, không được tự tại, hoặc là thân thể khó chịu thì những thứ này là khổ. Nếu đã biết là khổ, chẳng lẽ bạn tình nguyện khổ chồng thêm khổ, để nó cứ mãi khổ hoài hay sao?

Nếu mong mỏi cho mình có được niềm vui thì phải nên điều chỉnh quan niệm, nghĩa là theo phương pháp mà chuyển đổi ý niệm trước, phương pháp đó chính là thả lỏng. Bạn hãy buông bỏ vọng niệm, thả lỏng cơ thể, thả lỏng tâm tình, cứ mãi thả lỏng rồi lại thả lỏng thì tâm tình của bạn sẽ vui vẻ, tinh thần của bạn sẽ sáng suốt.

Không còn gánh nặng là điều dễ chịu nhất. Hễ còn mong mõi thì còn gánh nặng; mà hễ còn có ý nghĩ gạt bỏ thì cũng là gánh nặng. Cho nên khi đối mặt với cuộc sống, chúng ta phải không nên kỳ vọng cũng không nên gạt bỏ, lúc nào cũng rèn luyện tập buông bỏ, thả lỏng.

 

ĐỪNG ĐỂ TỰ CHUỐC KHỔ NỮA

*****

 

Vô thường chắc chắn là đau thương lắm phải không?

Không hẳn vậy, nếu như bạn thể nghiệm được vô thường là điều may thì bạn có thể sẽ chững chạc mĩm cười. Đừng nên hễ vừa thấy vô thường đến thì liền đau buồn, đây có lẽ là một thứ nhân duyên khiến cho bạn hiểu rõ đời người thậm chí là tiến đến một bước là tu hành, trái lại không phải là thái độ phải có của người tu hành hoặc đời sống. Nếu như chúng ta có thể giữ vững thái độ thư thả, từ bi, vui vẻ đối với mình và cả người thì đây là một loại giải thoát.

giải thoát trái ngược lại với phiền não, người không có thuận ưng với phiền não là người có trí tuệ, hễ có trí tuệ thì sẽ sanh ra pháp hỷ. ho nên nếu thể nghiệm được sự vô thường thì bạn sẽ có được niềm vui và thư thới.

Con người có trãi nghiệm được sự khổ thì mới biết thế nào là khổ, do đó mà có thể lìa khổ được vui. Trong khi người khác vẫn không biết đó là khổ mà bạn đã biết thế nào là khổ thì bạn sẽ không tự chuốc khổ nữa.

 

CẢM ÂN CHÍNH LÀ NIỀM VUI

*****

 

Có người hỏi Tôi: "Tại sao khi người ta đến thăm sư phụ thì sư phụ lại mừng như vậy?"

Tôi nói: "Nếu chúng ta có thể dùng cái tâm biết đủ thường vui, cảm ân báo đáp để giải quyết vấn đề của mình thì bất cứ lúc nào bạn cũng sẽ có niềm vui"

Khi chúng ta đối đãi với người khác bằng tâm cảm ân thì trong lòng mình tự nhiên sẽ mong mõi đối phương được bình an, được vui vẻ. Cho nên, bất luận là mình được đáp trả lại như thế nào, trong lòng cũng đều vui vẻ.

Có được phản ứng của thuận cảnh thì tất nhiên là phải cảm ơn; Khi gặp phải phản ứng nghịch cảnh thì mình cũng nên cảm ơn, vì thuận cảnh có thể giúp mình trưởng thành, nghịch cảnh cũng có thể khiến mình trưởng thành, cho nên khi đối mặt với hai thứ phản ứng này, chúng ta cũng đều phải sanh tâm cảm ơn và đền đáp. Nói cảm ân và đền đáp đây không phải là nói mình là một người bố thí mà là vì mình đã thọ ân huệ của người ta quá nhiều cho nên cần phải báo đáp, nghĩa là dùng cái tâm báo đáp này để đối xử với thế giới này, báo đáp thế giới này.

 

HẾT

MƯỜI LỢI ÍCH LỚN CỦA VIỆC TẠO TƯỢNG, ẤN TỐNG KINH SÁCH

*****

 

1.                       Các tội lỗi đã tạo khi xưa, nếu nhẹ thì liền tiêu diệt, còn nặng thì chuyển thành nhẹ.

2.                       Thường được thiện thần ủng hộ, không bị những tai nạn như: bệnh dịch, nước lửa, trộm cướp, đao binh, ngục tù.

3.                       Oán thù đời trước, nhờ công đức này mà được hóa giải, không còn cái khổ tìm nhau báo thù nữa.

4.                       Dạ xoa ác quỷ không thể xâm phạm. Rắn độc, hổ đói không thể làm hại.

5.                       Tâm được yên ổn, ngày được bình yên, đêm không ác mộng, nhan sắc tươi trẻ, sức khỏe tràn đầy. Làm việc chi cũng đều được lợi ích tốt đẹp.

6.                       Chí thành ấn tống kinh sách, tạo tượng, tuy lòng không mong cầu điều chi, nhưng được quả báo tốt cơm áo no đủ, gia đình hòa thuận, phúc lộc lâu dài.

7.                       Nói làm điều chi cũng được trời người hoan hỷ, đi đến bất cứ chỗ nào cũng được nhiều người chào đón yêu mến, cung kính vái chào.

8.                       Người ngu thì chuyển thành trí, người bệnh thì chuyển thành mạnh, khốn khó thì chuyển thành giàu sang. Nếu lỡ làm thân gái thì sau khi qua đời sẽ chuyển thành thân trai

9.                       Xa lìa ác đạo, thọ sanh thiện đạo. Tướng mạo đoan chánh, tư chất siêu việt, phúc lộc thù thắng.

10.                 Gieo trồng căn lành với tất cả chúng sanh. Dùng tâm chúng sanh làm ruộng phước lớn, được vô lượng quả báo thù thắng. Sanh ra nơi nào, cũng được thấy Phật nghe pháp. Tiến thẳng đến tam huệ hoằng khai, tự chứng lục thông, mau chóng thành phật.

 

 

Nguyện đem công đức in kinh này

Hồi hướng cho tất cả chúng sanh

Đời này được gặp Phật nghe pháp

Gia đình hạnh phúc sự nghiệp thăng

Oan gia nghiệp chướng thảy tiêu trừ

Khởi tâm từ bi thương hết thảy

Cùng nhau tiến tu làm việc thiện

Đời sau phúc báo sanh tây thiên.

 

Nam Mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát Ma ha tát.

·       Xin mọi người thường niệm:

·       Nam Mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát: Cứu Khổ Cứu Nạn.

·       Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật: Vượt Qua Nghịch Cảnh, An Nhẫn Các Chướng Duyên.

·       Nam Mô A Di Đà Phật: Cầu Sanh Tịnh Độ.

 

Tịnh Xá Phổ Giác: 45/23/2 đường 100 Bình Thới, F14, Q.11, Tp.HCM

ĐT: 08.54065831

Email: [email protected]

         

* Bìa sau: "Con người không định đoạt được mưa nắng, nhưng có thể chọn sự vui buồn. Niềm vui có khó có không?

Quyển sách này cung cấp nhiều phương cách tạo niềm vui, giúp bạn ra khỏi mê cung của nỗi lòng, để từ đó "Niềm vui do mình định đoạt."